چیرۆك
حەسەن مستەفا
دادگاییكردنەكانی ناوەوەم نەیاندەهێشت چێژ لەهیچ شتێك ببینم، هەمیشە خۆم لەوانە پێتاوانبارتر بوو كە یەكەم فیشەكیی شەڕی براكوژییان تەقاند. گرێیەك هەمیشە بیرم لێیدەكردەوە و بۆم نەدەكرایەوە. نزیكەكانم هەستیان بەشپرزەییی من دەكرد.. رەنگم وەك پەڕەی گوڵەبەڕۆژەكانی هاوینی لێهاتبوو. بەردەوام سەردانی پزیشكەكانم دەكرد، كەچی پێم ئاسایی نەبوو سەردانی پزیشكێكی دەروونیی بكەم.. زیاتر بۆ ناخم دەگەڕامەوە. بای ئەوەندە ئازانەبووم گرێی دەروونم ڤاڵاكەم، نەوەكو كارەساتێك لەدوای گێڕانەوەكەمدا سەرهەڵبدات.
كە پەنام بۆ ئیشێك دەبرد هەر بۆ ئەوەم بوو لەو پرسیارە برینداركەرەی ناوەوەم راكەم، بەڵام ئەو هەر زیاتر تۆختر دەبووەوە و زیاتر مێشكی بەخۆوە سەرقاڵدەكردم. لە هیچ شوێنێك ئۆقرەم نەدەگرت. لە سیمای هەندێك كەسیشدا دەسڵەمیمەوە. زەنگە ناوەختەكانی مێشكم ئەوەندە زیادیانكردبوو، خەریكبوو تەواو شێتیاندەكردم، شەوانە لەخەو رادەپەڕیم، ئارەقەم دەردەدا.. وڕێنەم دەكرد، دڵەكوتەم زیادی دەكرد.. هەناسەی قووڵم هەڵدەكێشان ، بەڵكو ئۆقرەیەك بگرم. كەمێك باشتر دەبووم، بەڵام هەر كە رووداوەكەم بیردەهاتەوە تەواوی لەشم شڵاڵی ئارەقەدەبووەوە. زوو زوو ئیشم دەگۆڕین، لە هیچیشیان بەردەوام نەدەبووم. پێم سەیرە بەو شپرزەییەشمەوە بڕیاری بوونە چەكدارییمدا!!. لە یەكێك لە فەوجەكان بەهۆی خزمێكمەوە دامەزرام. شەوان تینم بۆ دەهات، بیرۆكەی خۆ كوشتنیش بە مێشكمدا دەهات. ئەم بیرۆكە بێبنەمایە گیری كردبووم و پەستانی دەخستە سەر قەفەسی سینگم و تەنگەنەفەسیی كردبووم، راچڵەكینە ناوەختەكانم هەمووی هی ئەوەبوون وامدەزانی یەكێك پەنجەكانی لە قوڕگم گیركردوون و منیش هاواردەكەم و دەنگم دەرنەدەچوو، تا لەپڕ رادەپەڕیم و سەرەتا ئەوانەی دەوروبەریشم تەواو بێزاركردبوون، تا وردە وردە لەگەڵ ئەو دیاردە ناحەزەم راهاتن. دەیان چیرۆكی ترسناكتر بەدوای ئەم بیرۆكە خەمۆكییەمداهاتن. رۆژ بەرۆژ هەستم دەكرد هۆكاری هەڵگیرساندنی كارەساتێك لە ملی مندایەو دەمەوێ لە خەڵكی بشێرمەوە و خاكبەسەری بكەم. دانیشتنە تەنهاكانم لەسەر تارمەی رەبایەكە سەرنجی هەمووانی بەلایخۆیدا رادەكێشا... ئای چەندە شێواو و سەرگەردان بووم، هەموو هەستەكانم ببوونە گوێ، گوێیەكانیش پڕ ببوون لە تەپەی دڵ، كە تەپەی ترپەكان زیادیاندەكرد بێوستی خۆم هەڵدەستام، وەك لە خەوێكی ناخۆش رابپەڕم ئاوام بەسەردەهات. ئەو راپەڕینەم ئۆخەیەكی بە دڵ دەبەخشیم، وەك ئەوەی ئۆكسجینم لێبڕابێت و خێرا فریای كەمامەكە كەوتبم. لەولاش دەمدیت ئەوان قاقا لێدەدەن و یاری كۆنكان دەكەن و ناوەناوەش دەخوێننەوە و چەك پاكدەكەنەوە و بەیەكەوە دەچنە سەر رووبارەكە بۆ مەلەوانییو حۆشووشتن، ئیرەییم بەوان دەبرد بە تایبەت كارە دمبك، كەوا چۆن دەتوانێ ئاوا بە گۆرانیی كۆڕیان بۆ گەرم بكات.. لەوێ لە دووری دەمەتر دەمارە دەرپەڕیوەكانی ملیم دەبینین ئەوەندە "با"یان تێچووبوو خەریكبوو دەتەقین، كەچی ئەو هەروا تەزبیحە دەنك قەزوانەكەی لەم دەست بۆ ئەو دەست تێهەڵدەدا و ملی بەملاو بەولادا بادەدا و هەمووی دەخستنە پێكەنین و خۆشیی. وەك پیشەیەكی رۆژانەی مام سولاحیش ئەوەی لەهەموومان بەتەمەنتربوو بەیانیان زوو هەڵدەستا ریشی دەتاشیی و دەجار زیاتر سەربەرەوخوار دەستی بەلاڕوومەتەكانیدا دەهێنا. منیش بەبێهودەییەوە سەیرم دەكرد و جارجارەش بە بزەیەكی بن سمێلە بۆیەكراوەكانی بانگی دەكردم ؛وەرە مام سۆفی ریشەكەت بتاشە.. سۆفیایەتیت لێنایەت. منیش بێئومێدانە لێم دەڕوانیی و زەردەخەنەیەكی تەڵخم بۆدەكرد تا نەڵێت گرنگی بە داواكارییەكەی نادەم و بە بێتاقەتی دەستێكی "نا" م بۆ بەرزدەكردەوە. رابەر سیاسییەكەشمان هانی دەدام بخوێنمەوە، دەیگوت: ئێرە بە خوێندنەوە نەبێت بۆ ئێمەمانان ناڕوات. ئەو راستی دەكرد، بەڵام من زۆر لە خوێندنەوە دەترسام، بە تایبەت ئەو كتێبانەی ئەو دەیخوێندنەوە لەگەڵ سەلیقەی من و باری دەروونییم نەدەگونجان، هەر بەناونیشانەكانیان دڵم تێكهەڵدەهات، چجای ئەوەی پەڕەكانیان هەڵدەمەوە و بكەومە نێو دەریای بێبنی خوێندنەوەیان. وام هەستدەكرد ئەگەر دەستیان بۆ ببەم و بیانخوێنمەوە ئیتر وەك مەلەوانە نەزانەكە دەبێت دەست لەخۆم بشۆم .كەچی ئەو هەر وازی نەدەهێنا و دەیگوت: باش بوو خوێندەوارێكی وەك تۆ هاتە فەوجەكەمان، هەوڵدە بخوێنەوە منیش هانت دەدەم تا بۆ دواڕۆژ ببیتە ئەفسەرێكی ناودار...پف ..پف .ئەفسەرت دۆزییەوە، من لە سێبەری خۆم دەترسم .. لە كتێب دەترسم ، چی هەیە بەرامبەری بوەستم و چاونەترسانە قوڵ لێیڕامێنم، ئەم قسانەم لەگەڵ دەروونیی خۆم دەكردن و لە مێشكمدا سەدایان دەدایەوە، دواڕۆژ ببیتە ئەفسەرێكی ناودار.. دواڕۆژ ببیتە ئەفسەرێكی ناودار.. دواڕۆژ ببیتە ئەفسەرێكی ناودار. رۆژان تێدەپەڕین و رامانەكانی منیش لەسەر ئەو بوونەوەرانەی دەوروبەرم رۆژ بەرۆژ سیمایان بەرەو كرانەوە دەبردم.
جەنگ هەندێك رەنگت لەلا شیرین دەكات و لە ئاوەزت دەیهێڵێتەوە، رەنگبێ ئێوەش كۆدی نهێنی رەنگە هاوشێوەكانی تەواوی لەشكرەكانی دونیاتان دۆزیبێتەوە، كەدوو لەشكری رەقیبیش دەچنە بەرەكانی شەڕ لەدوو تیمی جیاوازیی گۆڕەپان ناچن ئەوەندەی یەكڕەنگیی لە خۆیاندا بەرجەستە دەكەن. پێكهاتەی هەموو لەشكرێكیش لە سەرباز و ئەفسەرو پلەدارەكانی خوار ئەفسەرەوەیە، ئەو جەنگە دەروونییەی نێوان سەرباز و ئەفسەرەكانیش هیچی كەمتر نیە لە شەڕەبەرەییەكەی بەرامبەر دوژمن. كەچی لەوێ نە ئەفسەرمان دیاربوو نەعەریف، هەموومان جەنگاوەربووین، خاكی ببووینەوە وەك رەنگی رەبایەكە.. تۆزی هەڵنیشتووی سەر روخسارمان هەمووی یەكسان كردبووینەوە، وەك ئەوەی هەموومان بەیەك زگ لەدایك بووبین. تەمی ئەو ترسەش، كە لەسەرەتادا هەمبوو بەیەكجاری لە مێشكمدا رەوییەوە. نەفەرمانێك لەگۆڕێ بوو نەبڕیارێكی خۆسەپێن، كەچی ئیشەكان وەك ژووری شانەهەنگ بە رێكوپێكی دەڕۆیشتن. ئەوەنەبێ جارجار مام قادر مەنجەڵ و قاپەكانی تێفڕێدەدایە خوارەوە، بە تایبەت كە سامانی لێنزیك دەبووەوە و پێی دەگوت كابان چیمان هەیە بۆ نیوەڕۆ. .. شیڕە و هاوار و جوێنەكانی مام قادر وەك تەمێك چۆن وردە وردە بەسەر چەمێكدا دەنیشێ ئاوا سەدای بە دۆڵەكەدا بڵاودەبووەوە و دەنیشت... سەگباب باوكت كابانە، دوو تەمەنی تۆم تێدان عەیب ناكەی پێم دەڵێیت كابان. هەمووان بە منیشەوە دەماندایە قاقای پێكەنین و دەچووینە لای مام قادر و ساردمان دەكردەوە و مەنجەڵ و قاپ و قاچاغەكەشمان سەردەخستنەوە.
ئەو بڕیارەم لە هەموو بڕیارەكانی تر توندتر و پڕ ماناتربوو، بوون بە چەكدار.. ترسم لەوە هەبوو ژیان بەڕێبكەم لەگەڵ كۆمەڵێك پیاوكوژ .. لە گەڵ كۆمەڵێك كە هەر ئەو رۆژە دەمبینین، زۆربەیان مێردمنداڵبوون لەگەڵ یەك دووانێكی بەتەمەن، كە ئەوانیش زۆر لەوان بە ئاوەزتر نەبوون. ترسم لەوە هەبوو لەوێ هەست بە گیانی لێبوردن نەكرێت. وەك ئەوەی راسپێردرابم تۆوی لێبوردن بچێنم، ئەوەشم بە خەیاڵدادەهات كە لێرەو لەوێ دەمبیست ئەوان: " دیلەكان ناگەیەننەوە بارەگای سەرەكیی هەر لەوێ دەشتڕێژیان لێدەكەن و خۆڵبەسەریان دەكەن" . سەرەتا كە چووم زۆر رەخنەی ئەو كارانەم كرد، كەچی لەسەرێ خواستەكە بەجۆرێكی تر بوو، نەمدەزانی ئەوانەی دەوریشم ملكەچ بوون، دەبێت رابەر سیاسییەكە وەك تووتی بیڵێتەوە وبڕیارەكەش بۆ كاتی روودانی رووداوەكە جێدەهێڵن. ئەم كارەم سەفەرێك بوو پڕ لە رەنگی خۆی. لە هەموو ئەو سەفەرانەشدا ئەو چیایەی دڵخواستمە دەهاتە خەونم و لەگەڵ خەیاڵەكانم پاندەبووەوە و رەنگەكانی لە هیچی ئەو رەنگانەی نەدەكرد كە لەوێ دەمبینین. رەنگەكانی خەیاڵم كە لە دیمەنەكەی ئەوێدا هەڵدەقوڵین گەشتر و رازاوەتربوون، لێرە رەنگەكان مردووتر و خامۆشترببوون. رەنگی دوكەڵ و خاك و رەنگی تۆزلێنیشتووی هاوسەنگەرەكانم .. رەنگە سەرەكییەكانی بەردیدەم بوون. هۆشم وای پێدەگوتم: ئەو رەنگانە لەگەڵ رەنگێكی خۆڵەمێشیی تۆخ لە تۆدا بەرجەستەبوون، تازە ناتوانی خۆیان لێبتەكێنییەوە. . تازە بوویتە جەنگاوەر و دەبێت لەو جانەوەرانە بچیت كە بە هەواوە گۆشت بۆق دەخۆن و كام زەڵكاو پڕیەتی لە ئاوی گەنیو دەبێت خۆتی لێبدەیت و ترس تەڵاقبدەیت. ئەم وشەیەی دواوە بەردەوام لە مێشكم دووبارە دەبووەوە..تەڵاقدانی ترس، ترس لە چی ؟ خۆ شتێكی ئەوەندە ترسناك رووبەڕووم نەبووەتەوە تا لێی بترسم؟ ئەوەی لێی دەترسم و بەردەوام راوەدووی دەنام ترسەكانی ناوەوەم بووە؟ ترس بووە لە بیرەوەریێكی خەمناك و پڕ ئازار، كە ئێرە شوێنی بەرهەمهێنانی دەیان چیرۆكیی ترسناكترن لەوەی بە خەیاڵی من دەگوزەرێن.
ئەو رەبایەی تێیدا دەماینەوە، گەورەترینی رەبایەكانی ئەم ناوەبوو، لە چوار لای شوێنی پاسەوانیی تێدابوو، دوژمن زۆر بە ئاسانی نەیدەتوانی زەفەری پێببات، لە ناوەڕاستیی گۆڕەپانێكی چوارگۆشەی لێبوو، لە رۆژئاواشیدا قولەغێك دروستكرابوو، لە خانۆچكەیەك دەچوو، پێدەچوو بۆ دە كەسێك دروستكرابێت، بە شەش كۆسپە بۆی دادەبەزین، كە دەچوویتە ناوییەوە هەوایەكی فێنك و شێداری هەبوو، بەڵام پڕی بوو لە كێچ و ئەسپێ، هاوسەنگەرەكانم لەگەڵ ئەم رەوشە راهاتبوون، منی بێئۆقرە كە سەدجار ئەو ژیانەم بە نەحلەت دەكرد، دەچوومە دەرەوە و یاتاغەكەم لەسەر بانەكە رادەخست و خوم بە رادیۆیەكی قیسارەوە گرتبوو، ئەوە هەر پیشەی من نەبوو، هەموویان یەكەو رادیۆیەكی بە بن گوێیەوە دەگرت و بە خرۆشەوە گوێمان بۆ هەواڵەكانی شەڕ رادەگرت.. ئای لەو خۆشییەی هەموویان دەریاندەبڕی، كە هەواڵێكی تری سەركەوتنیان دەبیست لە قۆڵێكی تری بەرەكان... منیش وەنەبێ بەم هەواڵانە خۆشحاڵنەبم، بەڵام نەمدەتوانی وەك ئەوان دەریببڕم و ناوە ناوە پەنجە بنێم بە پەلاپیتكەی تفەنگەكەم و چەند فیشەكێك بۆ دەربڕینی ئەو خۆشییە بە هەواوە بنێم... خۆشیی و خۆشحاڵیی ، ئەوە منم ئەم وشانە دەدەبڕم؟! ئەوە پەیڤی سەرزمانی خاوبووەوەی منە لە بەستەڵەكیی ئەم جۆرە وشانە؟ ! بڕوام نەدەكرد، ئەوانیش بڕوایان بەسیمام نەدەكرد كە زەردەخەنەیەكیان لەسەر دەبینی، خۆ ئەوێ شوێنی زایینی خۆشیی نەبوو ئەوەندەی هەواڵی خەمناكت بەرگوێ دەكەوتن، چ سیحرێك لە گوێم دەكرا و شنەی چ بایەك ئەو وشانەی بە پەردەی گوێیەكانمدادەدا، خۆ لەوێ هەموومان مەرگی كتوپڕی ئومێدمان بینی.. ئومێد خەمناكترین كوڕ كەلەوێ ناسیم. تۆزێك لەوانی تر بە تەمەنتر بوو، بەڵام تازە خێزانی پێكەوەنابوو، وەك خۆم كەمدوو خەیاڵاوی بوو بەردەوام لە داڵغەدابوو، زۆرجار لە ئێشكگرتن دەیانبوارد، ئەوەندەمانزانیی ئێوارەیەكیان كۆتایی بە ژیانی خۆی هێنا. باشترین هەلیش بۆ رەشكردنەوەی نهێنییەكانی ناوەوەی ئەو ئێوارە ئێشكگرییەی بوو، كە بەتەنها لە قولنیچكی سەنگەرەكەدا كە لەشێوەی پیتی " ئێڵی " ئینگلیزی لەترسی هاوەنەكانی دوژمن هەڵكەندرابوو، كۆتایی بە گیانی خۆیی و نهێنییە قانگدراوەكانی ناوەوەی هێنا... ئەو رووداوە وەك هەڵكردنەوەی بەكرەیەك، هەڵیكردمەوە سەر دۆخی پێش هاتنم، بەردەوام بیرم لە خۆكوشتنەكەی دەكردەوە.. سەدان جار لەگەڵ خۆم ئەو پرسیارە بێوەڵامەم دەجوویەوە، گومانیشم نەبوو هیچیان نەیاندەزانی ئومێد بۆچی خۆی كوشت؟!!دەنگێك لە ناوەوە هەمیشە پێی دەگوتم: غیرەت سەگ بتخوا ، ئومێدی برادەرت، ئومێدی هاوسەنگەر و هاوڕەنگت، خۆی كوشت تۆ بۆ خۆت ناكوژی؟ ئەو دەنگە ناوەكییە تەواو بێزاری كردبووم، هەمیشە لێدەدرایەوە، لەسەر نانخواردن ،لەسەر تارمەی رەبایەكە، لە چوونە خاڵی پاسەوانییەكە، ئەو شوێنەی لە شوێنی ئەو دەچوو، ترسم بۆ ئەم شوێنە زیاتر دەبوو.. دەنگەكە لەوێ زیاتر فشاری بۆ مێشكم دەهێنا، دەمەویست ئارام ببمەوە، كەچی وڕەوڕێك لە مێشكم زیادی دەكرد، سەدای ئەو دەنگە ناوەكییە ئەوەندە بەسەر یەكەوە لێیدەدا هەراسانیی كردبووم.. لەو سەرمایەی دەرێ كە وەك مووس دەموچاوی دەبڕین ، من هەستم بە گەرما و ئارەقەدەردان دەكرد.. ئای چەند كارەساتێكی ناوەخت بوو، تازە خەریك بوو بە زەردەخەنە ئاشنادەبوومەوە.. تازە هەستم بە باڵاكردنی منداڵی ناوەوەم دەكرد.دیسان دەكەوتمەوە نەفرەتكردن لەوشوێنە. ئەوێ سروشتی چای هەبوو لە ناوەوە تاڵ، كە تۆزقاڵێك شەكرت تێدەكرد شیریندەبووەوە، هیچ شوێنێك هێندەی ئەوێ تاڵیی و شیرینی تێكەڵ نەدەبوون، ئەزموونێك بوو بۆ من لە ئەزموونیی چوونە شێتخانەم بەچاكتر دەزانی. ئەو رەوشە هەروا پێچی دەدام .. تا وردە وردە ئاسایی بوومەوە و تێكەڵ بوومەوە بە كۆمەڵبوونەوەیان . كردنەوەی ئاگر پیشەیەكی رۆژانەمان بوو، بە تایبەت كە ئێوارە دادەهات لە دواوەی ستارەی رەبایەكە، كە شوێنێكی پەنهان بوو دووریش بوو لە گوللەكانی دوژمن دەمانكردەوە. لەبەر تینی گەرماكە و بینینی ئەوەی قساندەكات دەستەكانمان دەكردنە پەرژینی چاوەكان و لێیڕادەماین. زۆربەی بەسەرهاتەكان سەرمەد دەیگێڕانەوە. كە چۆن رێیان لەخەڵكی دەگرت و رووتیان دەكردنەوە، چۆن باجیان خستبووە سەر ئەو دوكاندارانەی كە بازاڕیان گەرمتر بوو لەوانی تر. ئەمانەی بە جوامێری دەزانین و ئەوەشی دەخستەسەر كە چەند كەسیان بەدیلی كوشتووە. ئەم قسانەی ئەو سامێكی بەلای هەموومانەوە دروستكردبوو، ترسی خستبووە دڵی هەموومان ، كەچی دواتر كە تەقەیەكیش دەبوو دەماندیت وەك مشك خۆی بە زەویدا دەموچراند و تفەنگەكەی دەگۆڵمەی دەنا و لەبەر دەمەكەی خۆی دەیڕوانی. "تەنیا"ش باسی ژووانەكانی بۆ دەكردین ، بە قسەی خۆی هیچ كچێكی هاوتەمەنی خۆی نەبووە لە شارۆچكەكەیاندا كە حەزی لەو نەكردبێت و نەچووبێتە باخەڵیەوە. بەو قسانەی زیاتر كونیلەكانی هەست و دڵی گەنجەكانی دەكردەوە و دەیخرۆشاندن و هانی دەدان ئەوانیش نهێنییە قەتیسماوەكانی ناو دڵیان، وەك كۆمەڵێك دەنكە مرواری هەڵڕێژنە بەرپێیان و ئەو پەتەی كە چەندین ساڵ بوو دەنكەكانی كۆكردبوونەوە دەیانپچڕاند. زۆرجار هەستم پێیدەگوتم دەی تۆش نهێنییەكەت بدركێنە خۆ هی تۆش هەر ئەوەندەی ئەوان شەرمهێن و قێزەونە. غیرەتم نەدەكرد، هەرسەفەرێك كە دەچووینەوە و ئەو دانیشتنانە سازدەبوون، چیرۆكی گەرمتریش دەهاتنە ئارا، بەڵام سەرەتا كەسێك چیرۆكێكی لە زاری منەوە نەبیست، هەتا ئارامتردەبوومەوە و وڕێنەكانم وردە وردە كەمدەبوونەوە و بەرەو نەمان دەچوون وئارەقەدەردانم كەمتربوەوە، تای گێڕانەوەی نهێنییەكەش ساردتر دەبووەوە، تا دواجار گەڕامەوە سەر ریتمیی ئاسایی خۆم و ئەمجارە منیش چیرۆكم دروستدەكردن و خۆم دەخستە مەیدانی گێڕانەوەیان، بەڵام ئەوەی هەرگیز نەمگێڕایەوە و ناشمەوێ بیگێڕمەوە، نەوەكو چیای سێیەم لێم یاخی ببێت و نەهێتە خەونم و لێم زویرببێت و رەنگەكانی خۆیم پێنەبەخشێ.
29\9\2010 رانیە
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق